6-14 czerwca 2015

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, katedra, bazylika mniejsza – to wszystko ta sama, dobrze nam znana świątynia Starego Miasta Torunia. Każdy z tych terminów odnosi się do innej jej funkcji: w służbie parafii i jej społeczności, jako kościoła Biskupa Toruńskiego, roli świątyni o szczególnej randze w kilku aspektach, które podlegają ocenie papieża.

BAZYLIKA MNIEJSZA – CO TO? To świątynia reprezentująca szczególne walory zabytkowe, liturgiczne, duszpasterskie i pielgrzymkowe. Musi być dostępna (otwarta) cały dzień, dawać możliwość skorzystania z oprowadzania przez stałych przewodników. Do przywilejów każdej bazyliki mniejszej należy m.in. możliwość uzyskania odpustu zupełnego poprzez ich nawiedzenie, pod zwykłymi warunkami, w określone dni świąt.

TORUŃSKA BAZYLIKA MNIEJSZA. Kościół Świętojański podniesiono do rangi bazyliki mniejszej w drodze nominacji przez papieża Piusa XI, 14 czerwca 1935 roku. To duchowni wraz z władzami miasta i torunianami wyznania katolickiego wnosili do Stolicy Apostolskiej, aby ten zaszczytny tytuł nadać kościołowi najstarszej w mieście parafii w roku 700-lecia Torunia (1933). Dekret papieski nabrał mocy w roku 1935. Wówczas była to jedyna w diecezji bazylika mniejsza, dziś są to 4 kościoły (także: konkatedra pw. Świętej Trójcy w Chełmży, bazylika pw. św. Tomasza Apostoła w Nowym Mieście Lubawskim, kolegiata pw. św. Mikołaja w Grudziądzu).

Święto toruńskiej bazyliki mniejszej, przygotowane po raz pierwszy w jej 80-letniej historii, ma służyć m.in. integrowaniu lokalnej społeczności wokół tego, co stanowi nasze wspólne dziedzictwo – duchowe i kulturowe.

PROGRAM

6.06.2015

godz. 18.00 – uroczysta msza św. pod przewodnictwem ks. bp. Andrzeja Suskiego, Biskupa Toruńskiego

godz. 19.30 – Koncert papieski, wystąpi Schola Cantorum Thorunensis (kompozycje chóralne Sławomira Czarneckiego)

godz. 20.30 – otwarcie wystaw:

Gotycka kwatera ołtarzowa z 1480 roku. Historia, konserwacja, badania

(Justyna Olszewska-Świetlik)

Kwatera, jeden z nielicznych zachowanych w Toruniu przykładów malarstwa tablicowego ze schyłku średniowiecza, poddana została gruntownej konserwacji (2013-2014), która przywróciła zabytkowi dawny blask. Dzięki temu, po latach, będzie ona ponownie eksponowane w katedrze. Na wystawie przedstawione zostaną wyniki najnowszych interdyscyplinarnych badań, odkrywających m.in. tajniki średniowiecznego warsztatu malarskiego i niewidzialną materię obrazu.

 

ŚWIĘCI I ŚWIECCY w toruńskiej bazylice katedralnej

(fotogramy Andrzeja R. Skowrońskiego, koncepcja Katarzyna Kluczwajd)

Wizualna prezentacja ma zainspirować do refleksji, że święci byli kiedyś świeckimi. Do uzmysłowienia, jaką drogę musieli przebyć, aby przejść do świata świętych, a także – jaką drogą my sami dziś podążmy. To atrakcyjna estetycznie zachęta do wędrówki po kościele w poszukiwaniu wiedzy i nowych doznań, do kontemplacji dzieł sztuki sakralnej w relacji osobistej.

7.06.2015

godz. 19.00 – Koncert z okazji Jubileuszu 50-lecia sakramentu kapłaństwa Biskupa Toruńskiego Andrzeja Suskiego

13.06.2015

godz. 11.00 – msza św. Jubileuszowa Ks. Biskupa z okazji 50-lecia święceń kapłańskich, z udziałem księży biskupów z innych diecezji, duchowieństwa i gości

godz. 16.00 – Losowanie nagród w konkursie OD PIĘKNEJ MADONNY TORUŃSKIEJ DO WIELKIEJ CECYLII, czyli o zabytkach różnych epok w bazylice katedralnej, Piwnica Pod Świętymi Janami (ul. Żeglarska 16).

14.06.2015

godz. 19.00 – Koncert organowy w ramach Świętojańskiego Festiwalu Organowego

8-13.06., zawsze o godz. 19.00 – Specjalne zwiedzanie bazyliki katedralnej

Znawcy historii i dziejów sztuki zaprezentują wybrane tematy dotyczące świątyni-jubilatki – pokażą, skomentują, odpowiedzą na pytania, wprowadzą w miejsca na co dzień niedostępne.

8.06. – prof. Waldemar Rozynkowski, Zarys dziejów parafii Świętojańskiej – od średniowiecza po współczesność; Bartłomiej Łyczak, Tropem dawnego, barokowego ołtarza głównego z kościoła Świętojańskiego

9.06. – Marian Dorawa, Organy bazyliki katedralnej św. św. Janów

10.06. – Katarzyna Kluczwajd, Co kryje skarbiec kościoła Świętojańskiego – wyroby złotnicze i inne (WEJŚCIÓWKI dostępne w kruchcie kościoła w dn. 1-5.06.)

11.06. – dr hab. Justyna Olszewska-Świetlik, prof. UMK, O gotyckiej kwaterze ołtarzowej z kościoła Świętojańskiegoi jej najnowszej konserwacji

11.06., 12.06. – dr inż. arch. Ulrich Schaaf, Więźba kościoła Świętojańskiego i średniowieczny warsztat ciesielski (WEJŚCIÓWKI dostępne w kruchcie kościoła w dn. 1-5.06.)

13.06. – Sławomir Majoch, Kto namalował w XIX w. największy obraz w kościele Świętojańskim?

Konkurs

OD PIĘKNEJ MADONNY TORUŃSKIEJ DO WIELKIEJ CECYLII, czyli o zabytkach różnych epok w bazylice katedralnej

Idea „wędrówki z kluczem” adresowana jest do młodych, ale też całych rodzin. Konkursowej trasie poszukiwań wybranych zabytków, reprezentujących różne style i funkcje, towarzyszą podstawowe o nich informacje, konieczna jest umiejętność posługiwania się planem świątyni.

Losowanie nagród (film o katedrze, książki) – zob. 13.06.2015.

Film Platforma Edukacyjna – Katedra Świętych Janów w Toruniu – wstęp wolny

Wejście na wieżę – wstęp wolny

Plener – Toruńskie Spacery Fotograficzne

Bazylika katedralna będzie stanowiła swego rodzaju plener dla twórców ze Stowarzyszenia Toruńskie Spacery Fotograficzne, którzy uwiecznią świątynię w sposób osobisty, subiektywny, zabarwiony emocjonalnie.

 

Patronat honorowy:

Prezydent Torunia Michał Zaleski

Ksiądz Biskup Andrzej Suski Biskup Diecezjalny

Patronat medialny:

Telewizja Trwam, Radio Maryja

Sponsorzy:

Wody Ostromecko

Danuta i Jerzy Bańkowscy

Stefan Kowalski

Wydawnictwo Adam Marszałek

Informacje: www.katedrajanow.pl